10 Kasım 2011 Perşembe

ÇOCUK BESLENMESİ-SAYFA 22-BESİN GRUPLARI

Yeterli ve Dengeli Beslenme İçin 5 Temel Besin Grubu

Her besinin içinde bulunan besin öğeleri farklılık gösterir. Hem karbonhidrat hem protein içeren besinler gibi sadece yağ veya karbonhidrat içeren besinler de vardır. Çocuğunuzun ihtiyacı olan karbonhidrat, protein, yağ, vitamin ve mineralleri alabilmek için her gün 5 temel besin grubunu tüketmesi önemlidir.




 BESİN GRUPLARI
 
1-SÜT GRUBU
2-ET,YUMURTA,KURUBAKLAGİLLER
3-EKMEK VE TAHILLAR
4-SEBZE VE MEYVELER
    5-YAĞLAR VE ŞEKERLER
1.GRUP: Süt ve süt ürünleri

Bu grupta:
Süt ve yerine geçen besinler yoğurt, peynir, ayran, kefir ve cacık gibi sütten yapılan besinlerdir.
Besleyici besinler:
Süt grubu besinler, protein, kalsiyum, fosfor, B2 vitamini (riboflavin) ve B12 vitamini gibi birçok besin öğesinin önemli kaynağıdır.
Günlük önerilen miktarlar:
Her gün, çocukların ve gençlerin 3- 4 porsiyon, yetişkin bireylerin 2 porsiyon, gebe ve emzikli kadınların 2-3 porsiyon süt ve yerine geçen besinleri tüketmeleri gerekir.
Başlıca görevleri:
¢Kalsiyumdan zengin olan bu grup kemiklerin ve dişlerin sağlıklı gelişiminde ve hücre çalışmasında önemli rol oynar.
¢Yağsız veya yağı azaltılmış süt, yoğurt ve tuzu az peyniri tercih edin.
¢Çiğ süt ve pastörize edilmemiş sütlerden yapılan peynir ve benzeri besinler insanlarda brusella hastalığına neden olur. Bu nedenle sokakta satılan kaynağı bilinmeyen sütleri tüketmeyin.
¢Pastörize edilmiş veya UHT (uzu ömürlü süt) sütleri tercih edin. Kaynağını bilmediğiniz ve tanımadığınız kişilerin sattığı sokak sütlerini satın almayın.




2.GRUP: Et,tavuk,balık,yumurta,kurubaklagiller
     Bu grupta:
     kırmızı et, kümes hayvanları, yumurta, şarküteri ürünleri, kuru baklagiller, yer fıstığı, fıstık ezmesi gibi besinler yer alır. Hayvansal proteinler yağ içerdiklerinden pişirirken fazladan yağ eklenmesi önerilmez.
     Besleyici değerler:
     Bu grup protein, demir, çinko, fosfor, magnezyum B6, B12, B1 ve A vitamini ile posa (kuru baklagiller) içerir.
   

    Günlük önerilen miktarlar:
     Gebelikte bu gruptan her gün 2-3 porsiyon yemeniz gereklidir.
  ¢Bu porsiyonlardan en az biri hayvansal proteinlerden olmalıdır. Bebeğin hücre yapımı için gerekli bazı aminoasitler sadece hayvansal proteinlerde bulunur.
  ¢Balık çok önemli bir protein kaynağıdır ve haftada 2 kez yenilmesi  önerilir. Ancak ton, uskumru ve kılıç balığı yüksek miktarda cıva içerdiğinden çok daha az tüketilmelidir

   Başlıca görevleri:
  ¢Büyüme ve gelişmeyi sağlarlar.
  ¢ Hücre yenilenmesi, doku onarımı ve görme işlevinde görev alan besin öğelerini içerirler.
  ¢ Kan yapımında görevli en önemli besin öğelerini barındırırlar.
  ¢ Sinir, sindirim sistemi ve deri sağlığında görev alan besin öğelerini sağlarlar.
  ¢ Hastalıklara karşı direnç kazanılmasında başrolü üstlenirler.

3.GRUP: Taze sebzeler ve meyveler

Bu grupta:
Her türlü sebze ve meyveler yer alır.
Besleyici değerleri:
Sebze ve meyveler, mineraller ve vitaminler bakımından zengindir; büyük oranda su içerdikleri için kalori değerleri düşüktür. Bu grup, folik asit, A vitamininin ön öğesi olan beta-karoten, E vitamini, C vitamini, B2 vitamini, kalsiyum, potasyum, demir, magnezyum, posa ve kansere karşı koruyucu (antioksidan) özelliğe sahip bileşiklerden zengindir.
Günlük önerilen miktarlar:  3-7 porsiyon
Başlıca görevleri:

¢Büyüme ve gelişmeye yardım ederler.
¢Hücre yenilenmesini ve doku onarımını sağlarlar.
¢Deri ve göz sağlığı için temel ögeler içerirler.
¢Diş ve diş eti sağlığını korurlar.
¢Kan yapımında görev alan ögelerden zengindirler.
¢Hastalıklara karşı direncin oluşumunda etkindirler.
¢Doygunluk hissi sağlarlar.
¢Dengesiz beslenmeye bağlı şişmanlık ve kronik hastalıkların (kalp   damar hastalıkları, hipertansiyon, bazı kanser türleri) oluşma riskini   azaltırlar.
Bağırsakların düzenli çalışmasına yardımcı olurlar.


4.GRUP: Ekmek ve tahıllar

Bu grupta:
Buğday, pirinç, mısır, çavdar ve yulaf gibi tahıl taneleri ve bunlardan yapılan un, bulgur, yarma, gevrek ve benzeri ürünler bu grup içinde yer alır.
Besleyici değerleri:
    Tahıl ve tahıl ürünleri vitaminler, mineraller, karbonhidrat (nişasta, lif) ve diğer besin öğelerini içermeleri nedeniyle sağlık açısından önemli besinlerdir. Tahıl tanelerinin yağında bol E vitamini bulunur. Tahıllar B12 dışındaki B grubu vitaminlerinden zengin, özellikle B1 vitamininin (tiamin) en iyi kaynağıdır.
   Bu besin grubu da meyve ve sebzeler gibi günlük sağlıklı beslenme programının üçte birini kapsar. Çünkü ekmek, pirinç, patates ve makarna gibi besinler vücudumuzun enerji kaynağı olan katı karbonhidrat içerir. Burada önemli olan yiyecek seçimi yaparken işlenmiş karbonhidratlardan (beyaz undan yapılan yiyecekler) ziyade işlenmemiş olanları (tam buğdaydan yapılmış yiyecekler) seçmeye özen göstermek. Çünkü işlenmemiş karbonhidrat tahılın tamamını içerir ve tam tahıllı besinler bazı kanser, diyabet ve kalp rahatsızlıklarının riskini azaltır.

5.grup:yağlar ve şekerler 
    Yağlar:
  ¢Yağlar vücut ısısının düzenlenmesi ve yağda eriyen vitaminlerin kullanılması için gereklidir,
   ¢beynin ve hücre zarlarının yapıtaşını oluşturur, organları dış etkilere karşı korur.
¢Hayvansal yağlar doymuş yağ içerdiği için mümkün olduğunca azaltılmalıdır.
¢Hayvan etlerinin yağlı kısımları tüketilmemeli, bitkisel yağlar kullanılmalıdır.
¢Zeytinyağı, içerdiği yağ asidi nedeniyle günlük beslenmede mutlaka yer almalıdır.
Şekerler
¢Şekerler saf karbonhidrattır ve yoğun enerji kaynağıdır.

¢ Fazla tüketimi şişmanlığa ve diş çürüklerine neden olabilir. Hareketi az olan bireylerin şekerli gıdaları aşırı tüketimi şişmanlık ile birlikte başta kalp ve damar hastalıkları olmak üzere şeker hastalığı, yüksek tansiyon ve kanser için bir risk faktörü yaratır

                                       
                                                               Hazırlayan:Betül ATEŞ
                                                                       687/10-F








2 yorum: